Η ΑΡΧΗ
Ως έτος ιδρύσεως αναφέρεται και ορίζεται το έτος 1903 με την επωνυμία ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ. Είναι ο πρώτος μεταξύ των πολιτιστικών Συλλόγων του τέως Δήμου Κραθίδος.
Η ΕΞΕΛΙΞΗ
Το χωριό, τη χρονική αυτή περίοδο σταθεροποιείται οικιστικά, αναπτύσσεται γεωργικά και οικονομικά, ανθίζουν τα επαγγέλματα και, τα συνήθη προβλήματα της καθημερινότητας, καθώς αντιμετωπίζονται ευνοϊκά, παραχωρούν χρόνο και θέση για πνευματικές, καλλιτεχνικές, προοδευτικές και πολιτιστικές, εθιμικές αναζητήσεις και επιδιώξεις.
Ο ΠΟΛΕΜΟΣ 1912-1913
Ο πόλεμος, ανακόπτει τις δραστηριότητες του, αδρανεί προσωρινά και περιμένει. Με τη λήξη του πολέμου, ανανεωμένος ανασυγκροτείται, αναπτύσσει ενθουσιώδη και αξιόλογη θεατρική δραστηριότητα – κυρίως με τα θεατρικά του Σπ. Περεσιάδη – οργανώνει ψυχαγωγικές και εθιμικές εκδηλώσεις στην έδρα του και αλλού, δέχεται και ενθαρρύνει τα «θεατρικά μπουλούκια» της περιόδου αυτής.
ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΗΝ ΕΠΩΝΥΜΙΑ
Το έτος 1930 αλλάζει η επωνυμία σε «ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΝΕΩΝ ΠΛΑΤΑΝΟΥ» διότι πλεονάζουν οι νέοι 18-40 ετών. Αντιμετωπίζονται, εθελοντικά μεταξύ των μελών, η καθαριότητα του χωριού, ο ευπρεπισμός των κοινοχρήστων χώρων, η αφή των κοινοτικών φαναριών, η βελτίωση των κοινοτικών δρόμων, η φροντίδα του Ηρώου.
Ίσως ο περιορισμός της ηλικίας να προξενεί εντύπωση. Με την προοδευτική μείωση του τοπικού πληθυσμού, το έτος 1972 απαλείφεται από την επωνυμία του συλλόγου η λέξη ΝΕΩΝ και μένει: ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΛΑΤΑΝΟΥ «Ο ΠΗΓΑΣΟΣ» μέχρι το έτος 1999, οπότε νέα και τελική καταστατική τροποποίηση, υπαγορευμένη από θεσμικές απαιτήσεις ονομάζεται: ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΛΑΤΑΝΟΥ «Ο ΠΗΓΑΣΟΣ» ΕΤΟΣ ΙΔΡΥΣΕΩΣ 1903.
Καταστατικός εορτασμός η 23η Απριλίου (εορτή Αγ. Γεωργίου)
ΤΟ ΕΜΒΛΗΜΑ ΤΗΣ ΣΗΜΑΙΑΣ
Από το 1903 στον κάμπο της πράσινης κροσσωτής σημαίας του, εικονίζεται ο προστάτης άγιος του χωριού Ανδρέας. Ενδιάμεσα, και άγνωστο πότε, αντικαθίσταται με ολόσωμο Κένταυρο μέχρι το 1930. Παρά τις διαδοχικές τροποποιήσεις παραμένει «ΠΗΓΑΣΟΣ» από το 1923 όταν ακόμα είχε αποτυπωμένο τον Κένταυρο στη σημαία του, μέχρι το 1930. Εντύπωση προκαλεί η αναίτια αντικατάσταση της αρχικής επωνυμίας «ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ» και η αναζήτηση και επικράτηση μυθικών και παράδοξων πλασμάτων με αμφισβητούμενο συμβολισμό, ξένων προς την τοπική ιστορία, παράδοση και πίστη. Πιθανός συμβολισμός η τελική πτώση των Κενταύρων, αποδεχόμενοι τη νίκη του ελληνικού πολιτισμού εναντίων των βαρβαρικών φυλών, θέμα προσφιλές της αρχαίας τέχνης. Η χρονική περίοδος ευνοεί τον συμβολισμό και διατηρεί προσδοκίες.
ΠΗΓΑΣΟΣ
Υπέροχο μυθικό φτερωτό άλογο που γεννήθηκε κατά παράδοξο τρόπο. Ο Βελερεφόντης, ως αναβάτης του, σηκώνει το τρίμορφο τέρας τη Χίμαιρα. Με το χτύπημα των οπλών του στον Ελικώνα αναβλύζει η πηγή Ιπποκρήνη, αφιερωμένη στις φίλες και συντρόφισσές του Μούσες. Πιστεύουν οι αρχαίοι πως οι ποιητές πίνοντας νερό από την Ιπποκρήνη, έχουν έμπνευση και ως αναβάτες κατακτούν τους ουρανούς, πετώντας και ταξιδεύοντας πάνω από στεριές και θάλασσες.
Αξιώθηκε να φθάσει στα ολύμπια δώματα και να φέρει στο Δία τις αστραπές του. Η αποτύπωση του Πήγασου στη σημαία του συλλόγου από το 1930 μέχρι σήμερα, δίνει υπέροχο συμβολισμό: την ποιητική έμπνευση, τη διακονία των Μουσών, τις φωτεινές κι αστραφτερές στιγμές. Πετά και στέκεται στις ψηλότερες πνευματικές κορυφές, πετά και στέκεται πάνω από θάλασσες και στεριές, όπου υπάρχει Πλατανιώτης, μέχρι την Αυστραλία και την Αμερική.
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ
Διορθωτική παρατήρηση του Πρωθυπουργού, Ελ. Βενιζέλου, έτος 1930: Ο πρωθυπουργός της Ελλάδας, Ελευθέριος Βενιζέλος επισκέπτεται τα Καλάβρυτα. Από την ευρύτερη περιοχή καλούνται να παρελάσουν αντιπροσωπευτικά τμήματα. Ο Πήγασος με τη σημαία του Κένταυρου δίνει εντυπωσιακό παρόν με τους ευσταλείς τσολιάδες του.
Ο πρωθυπουργός, συγχαίρει, επαινεί, αλλά και παρατηρεί: - Γιατί έχετε τον Κένταυρο στη σημαία και όχι τον Πήγασο που είναι και η επωνυμία του συλλόγου σας;
Από τότε, αλλάζει το έμβλημα και πλέον το φτερωτό άλογο πετά στον πράσινο κάμπο της σημαίας του συλλόγου. (Πληροφ. Κων. Σ. Ζαφειρακόπουλος (+), έτος 1989).
Η ΑΙΘΟΥΣΑ - ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ
Είναι δημιούργημα των μελών με προσωπική εργασία από την αρχή της σύστασης του Συλλόγου. Σήμερα ανακαινισμένη, λειτουργική, φιλόξενη, άνετη και με πλούσιο εξοπλισμό, σκέπει κάθε πολιτιστική εκδήλωση και δράση. Ο υπερυψωμένος χώρος της σκηνής καλύπτει κάθε θεατρική, χορωδιακή και χορευτική επίσκεψη.
Η ΑΙΘΟΥΣΑ στο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ
Σε μια από τις αίθουσες διδασκαλίας του τέως Δημοτικού Σχολείου Πλατάνου, εκτίθενται προς ανάδειξη και επίσκεψη από 20 Ιουλίου 2013, προσωπικά, αυθεντικά στρατιωτικά αντικείμενα και ενθυμήματα της ιστορικής και στρατιωτικής μορφής του Πλατανιώτη Αντιστρατήγου Γεωργίου Α. Κατσίνα. Με περισσή αγάπη, φροντίδα και προσωπική εργασία, ο ανεψιός του κος Μ. Κάλφογλου, συγκέντρωσε από το 2009, συντήρησε, επιμελήθηκε και περιχαρής τα παρεχώρησε την 15ην Ιουνίου 2013 στη γενέτειρά του.
Το Δ.Σ. του Πολιτιστικού Συλλόγου Πλατάνου «Ο ΠΗΓΑΣΟΣ», ανέλαβε την ανακαίνιση του χώρου. Ιδιαίτερα, με τη φροντίδα και προσωπική εντατική εργασία της προέδρου κας Χρυσούλας Νάσκου και του μέλους του Δ.Σ. κας Μάτας Χριστοδουλοπούλου, συνεπικουρούμενες και από τα υπόλοιπα μέλη, Κώστα Στεργιόπουλο, Πετρούλα Αραποθανάση και Σωτήρη Σακελλαρόπουλο, προετοιμάστηκε, με απόλυτο σεβασμό στο χώρο, με αγάπη, φροντίδα, πολύ προσωπική εργασία, η ανατολική αίθουσα για να δεχθεί και αναδείξει επάξια τα σπάνια και πρωτόγνωρα εκθέματα του ΓΕΩΡΓΙΟΥ Α. ΚΑΤΣΙΝΑ καθώς και τα βιβλία της Βιβλιοθήκης μας, τα οποία ταξινόμησε με πολύ υπομονή ο συνταξ. δάσκαλος κος Σωτήρης Μουτζουρέλης.
ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α.ΚΑΤΣΙΝΑΣ (1885-1945)
Τέκνο ηρωικό του Πλατάνου ο Γεώργιος Α. Κατσίνας αφιέρωσε τη ζωή του στον ελληνικό στρατό και ως αξιωματικός του πεζικού πολέμησε σε όλους τους πολέμους που συμμετείχε η Πατρίδα μας κατά το πρώτο ήμισυ του εικοστού αιώνα.
Ήταν ο πρώτος από τα τέσσερα παιδιά της Χρυσούλας και του Ανδρέα Κατσίνα. Είχε τρεις αδελφές, τη Μαργαρίτα, τη Μαρία, τη Καλλιρόη και τον μεγαλύτερο ετεροθαλή αδελφό του Γιάννη.
Η στρατιωτική του σταδιοδρομία έχει αφετηρία την 1η Σεπτεμβρίου 1906, όταν παρουσιάζεται στο στράτευμα ως οπλίτης στο 7ο Σύνταγμα Πεζικού.
Τριάντα εννέα χρόνια αργότερα -13 Μαρτίου 1945- με βαθμό Αντιστράτηγου τίθεται σε αποστρατεία λόγω ορίου ηλικίας με το Β.Δ. της 18ης Ιανουαρίου 1945.
Η ενεργός υπηρεσία του έχει ως ακολούθως:
Υπηρέτησε σε διάφορες μονάδες πεζικού ως Διμοιρίτης, Διοικητής Λόχου, Τάγματος, Συντάγματος. Συνολικά σε περισσότερα από δέκα Συντάγματα πεζικού της ηπειρωτικής Ελλάδος, αλλά και στο έβδομο Σύνταγμα πεζικού Κρήτης.Διετέλεσε Επιτελικός αξιωματικός της 12ης Μεραρχίας, Φρούραρχος Καβάλας και Διοικητής πεζικού της 5ης Μεραρχίας Βεροίας. Ακολούθησε τα μαθήματα της Σχολής Εφαρμογής Πεζικού και Μηχανικού της Γαλλικής Στρατιωτικής Αποστολής.Δυο φορές τραυματίστηκε (1913) , (1921), συνέπεια της στρατιωτικής εμπόλεμης δράσης του.
Οι κατά καιρούς Διοικητές του, επαινούν τον ευθύ χαρακτήρα, τη στρατιωτική κατάρτιση και παιδεία, την κοινωνική προσφορά και την διοικητική ικανότητα. Τον χαρακτηρίζουν, αξιοπρεπή, ευπειθή, επιμελή, εργατικό, ειλικρινή, σοβαρό, επιβλητικό και δίκαιο. Ακόμη, εμπειροπόλεμο με κρίση και ταχεία αντίληψη, αφοσιωμένο εις το καθήκον.
Ο άνθρωπος Γ. Κατσίνας
Η συνεχής σκληρή ζωή, εκπαίδευση και διοίκηση μάχιμων μονάδων αφενός και η συμμετοχή του στα πεδία των συγκρούσεων με αντίστοιχες Τουρκίας και Βουλγαρίας, τη Μικρασιατική καταστροφή και τον Ιταλοελληνικό πόλεμο αφετέρου, δεν αλλοίωσαν τον ευγενικό, φιλικό, κοινωνικό, και φιλάνθρωπο εσωτερικό του κόσμο. Στις φωτογραφίες της εποχής, εμφανίζεται ευσταλής, καταδεχτικός και αλληλέγγυος σε αξιωματικούς, οπλίτες και πολίτες. Στις 6 Φεβρουαρίου 1927, Ταγματάρχης, αρραβωνιάζεται στη Θεσσαλονίκη την Δόμνα από τη Σηλυβρία, κόρη του Θεόφιλου Κάλφογλου.
Δεν απέκτησαν παιδιά. Από ιδιόχειρες αφιερώσεις, επιστολές και προφορικές μαρτυρίες, προκύπτει πως η συμβίωση τους είναι αρμονική, σε κλίμα αλληλοσεβασμού, τρυφερότητας και αγάπης. Απεβίωσε στις 23 Ιουνίου 1945 στην Αθήνα, σε ηλικία μόλις 60 ετών. Η Δόμνα τον ακολούθησε 41 χρόνια μετά, στις 7 Δεκεμβρίου 1986.
Από τα επίτοιχα φωτογραφικά εκθέματα και αυθεντικά ενθυμήματα επιλέγουμε ενδεικτικά και τα καταγράφουμε ως στοιχεία που αναδεικνύουν την όλη προσωπικότητά του:
- 30 Ιουνίου 1906 λαμβάνει Απολυτήριο από το Διδασκαλείο Τριπόλεως.
- 25 Μαρτίου 1914 του απονέμεται από το Υπουργείο Στρατιωτικών Δίπλωμα Απονομής Μεταλλίων για τη συμμετοχή του ως Ανθυπολοχαγός στις μάχες Σόροβιτς, Όστρόβου, Κορυτσάς.
- Πιστοποιητικό ότι διετέλεσε καθηγητής του Προπαρασκευαστικού Τμήματος στο Διεθνές Κολλέγιο Σμύρνης κατά την περίοδο 1909-1911.
- 03-01-1922, Δίπλωμα Απονομής Χρυσού Αριστείου Ανδρείας, (ήταν Λοχαγός τότε).
- 13-08-1922, Δίπλωμα Απονομής Μεταλλίου Στρατιωτικής Αξίας Γ’ τάξεως.
- Στον απόηχο της Μικρασιατικής καταστροφής στις 04-11-1922 ο Αντ/ρχης Πεζικού στη Χαλκίδα και Διοικητής του 43ου Συντάγματος Δ. Νικόδημος, αναφερόμενος στον Ταγματάρχη Γ. Κατσίνα, λέγει:
«Ο Ταγματάρχης από της πρωίας της 18ης μέχρι και της 23ης Αυγούστου, λαβών μέρος εις την εμπλοκήν του Μουράτ-Ντάγ την 18ην και εις την μάχην του Τζεντίς-Χαν την 19ην και εις την των Κούλων την 22αν Αυγούστου, επέδειξε ψυχραιμίαν, αντοχήν και γενναιότητα, έχων πάντοτε τον έλεγχον των υποχωρούντων τμημάτων, ων διετάχθη να ηγείται, συντελέσας τα μέγιστα εις την περισυλλογήν και σωτηρίαν χιλιάδων ανδρών βραδυπορούντων, περιπλανομένων και τραυματιών».
(πηγή επίτοιχο ενημερωτικό υπόμνημα σε κείμενο κ. Μάριου Κάλφογλου).
Χαρακτηριστική ηρωική και τιμημένη μορφή!
Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ – ΔΡΑΣΕΙΣ
Από τον καταστατικό σκοπό ίδρυσης και λειτουργίας του Συλλόγου, επισημαίνουμε, αναλυτικότερα τα εξής:
- Συλλογή, διατήρηση, ανάδειξη και μετάδοση των τοπικών πολιτισμικών αξιών ιστορίας, εθίμων, παραδόσεων, δημώδους μουσικής, εορτών και πανηγύρεων.
- Συλλογή και ανάδειξη φωτογραφικού υλικού από την διαχρονική πορεία του Συλλόγου.
- Η ανύψωση του πνεύματος και της τέχνης με ομαδικές κατασκευές, προβολής επιλεγμένων θεμάτων – θεματικά δρώμενα.
- Η προσέλκυση με επιθυμητές δραστηριότητες των μαθητών.
- Η ενότητα και συμμετοχικότητα των μελών σε εξωραϊστικά, εθιμικά, τουριστικά, περιβαλλοντικά, καθαριότητας θέματα και ανησυχίες. Συμμετέχει στις Δημοτικές πολιτιστικές εκδηλώσεις.
- Διοργάνωση εθελοντικών δράσεων
ΤΑ 100 ΧΡΟΝΙΑ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ
Το έτος 2003, ο Σύλλογος γιόρτασε με ποικίλους τρόπους τα εκατό χρόνια δράσης και προσφοράς. Ειδικότερα, συντάχθηκε με επιμέλεια, τυπώθηκε και διανεμήθηκε καλαίσθητο και πολυσέλιδο άλμπουμ με τη συνοπτική παράθεση της πορείας του Συλλόγου, μέσα από πλούσιο και σπάνιο φωτογραφικό υλικό. Εντυπωσιακή η πρωτοτυπία έκδοσης συλλεκτικού γραμματοσήμου των Ε.Λ.Τ.Α με τον Πήγασο.
Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΣΥΝΘΕΣΗ ΤΟΥ Δ.Σ.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: | XPIΣTOΔOYΛOΠOYΛOY ΣTAMATIA (MATA) |
ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ: | ZAΦEIPOΠOYΛOΣ XP. ANΔPEAΣ |
ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: | AΘANAΣOΠOYΛOΣ KΩΣTAΣ |
ΤΑΜΙΑΣ: | TPIΓKA KΩNΣΤΑΝΤΙNA (NTINA) |
MEΛOΣ: | ZAΦEIPOΠOYΛOY EΞAKOYΣTH |
ANAΠΛHPΩMATIKO MEΛOΣ: | XAΣAΠH ΣMAPAΓΔA, YΠEYΘYNH EKΔHΛΩΣEΩN |